Stomatologiczna diagnostyka RTG
Współczesna diagnostyka nie może obyć się bez wsparcia ze strony radiologii stomatologicznej. Zależnie od sytuacji klinicznej wykonywane są różnego rodzaju badania, począwszy od zdjęć pojedynczych zębów, a skończywszy na rentgenogramie pantomograficznym i tomografii 3D
Zdjęcie zębowe
Zdjęcie zębowe (wewnątrzustne, punktowe) obejmuje od 1 do 3 zębów wraz z tkankami sąsiadującymi. Umożliwia ono zaobserwowanie zmian w obrębie tkanek zęba, jak i kości otaczającej, niewidocznych w trakcie badania klinicznego. Może mieć też zastosowanie przy ocenie bólu zęba, w detekcji zmian próchniczych w różnych lokalizacjach oraz w leczeniu endodontycznym (ocena stanu kanałów korzeniowych). Badanie takie, zwłaszcza wykonane przy użyciu aparatu cyfrowego, obciąża pacjenta małą dawką promieniowania (najniższą wśród wszystkich badań RTG), wynoszącą 1–2 mikrosiwerty. Z tego względu zdjęcia zębowe pacjent można wykonać bez skierowana.
Zdjęcie pantomograficzne
Pantomogram, popularnie zwany przez pacjentów panoramą, stanowi cenne źródło informacji na temat całego uzębieniu pacjenta, tkanek otaczających zęby, kości szczęki i żuchwy, stawów skroniowo-żuchwowe, dolnej części zatok szczękowych i zawiązków zębów. Pantomogram pozwala lekarzowi dentyście wykryć różnego rodzaju nieprawidłowości i niewidoczne dla oka zmiany zapalne.
Wykonanie zdjęcia pantomograficznego jest niezbędne przed rozpoczęciem (i w trakcie) leczenia ortodontycznego, chirurgicznego, protetycznego oraz implantoprotetycznego.
Zdjęcie pantomograficzne umożliwia:
- lokalizację zębów zatrzymanych,
- wykrycie zębów nadliczbowych,
- ocenę stanu struktury kostnej,
- ocenę budowy kości szczęki,
- wykrycie zmian okołowierzchołkowych,
- zobrazowanie kształtu korzeni zębów,
- ocenę przebiegu kanałów,
- zobrazowanie torbieli,
- wykrycie patologii w stawach skroniowo-żuchwowych,
- detekcję zmian zapalnych w zatokach szczękowych,
- wykrycie nieprawidłowo przeprowadzonego leczenia kanałowego,
- wykrycie zmian zapalnych i nowotworowych w kościach szczęk.
Wykonanie pantomogramu trwa kilkanaście sekund, jest w pełni bezbolesne, choć należy pamiętać, że obciąża pacjenta relatywnie wysoką dawką promieniowania jonizującego.
Zdjęcie cefalometryczne
Zdjęcia cefalometryczne wykorzystywane są najczęściej w związku z leczeniem ortodontycznym. Na ich podstawie lekarz przeprowadza pomiary w celu diagnostyki wad zgryzu oraz oceny kierunku wzrostu twarzy pacjenta. Na zdjęciu cefalometrycznym widoczne są między innymi tkanki miękkie, zatoki przynosowe i podniebienie twarde. Tego rodzaju zdjęcia rentgenowskie wykonywane są w kilku projekcjach: bocznej, tylno-przedniej oraz osiowej.
W Klinice Stomatologia TMK badania RTG wykonywane są z zastosowaniem nowoczesnej, w pełni bezpiecznej dla pacjenta aparatury oraz przy użyciu niskich dawek promieniowania. Badania RTG przeprowadzane są także u osób, które nie są pacjentami Kliniki (w przypadku rentgenogramów innych niż zębowe potrzebne jest skierowanie od lekarza). Cyfrowe RTG jest zapisywane na płycie CD lub przesyłane na wskazany adres e-mail.
Radiografia cyfrowa jest obecnie standardem w większości polskich gabinetów stomatologicznych i pracowni RTG. Ma ona wiele zalet, których nie posiadała klasyczna – analogowa rentgenodiagnostyka. Obraz cyfrowy pozyskany podczas badania może być dzięki specjalnemu oprogramowaniu poddany obróbce (np. rozjaśniany, przyciemniany, wyostrzany, kadrowany, oceniany w negatywie i pozytywie), co w sposób oczywisty podnosi jego wartość diagnostyczną. Zdjęcie cyfrowe umożliwia powiększanie obrazu, co może być przydatne przy dokonywaniu pomiarów struktur anatomicznych lub w ocenie rozległości zmian zapalnych. Cyfrowy obraz nie podlega działaniu czasu, nie zmienia swoich właściwości, może być w każdej przesyłany do innych specjalistów w celu konsultacji. Atutem radiografii cyfrowej jest też łatwość przechowywania badań RTG, przeszukiwania bazy radiogramów oraz kopiowania.
Coraz rzadziej stosowana jest radiografia analogowa. Jej słabą stroną jest czasochłonność, konieczność utrwalania pozyskanego obrazu na kliszy fotograficznej, niska jakość uzyskanego obrazu (nie można w tym wypadku, w przeciwieństwie do radiologii cyfrowej poddać uzyskanego obrazu obróbce graficznej). Największym minusem radiologii klasycznej jest jednak dość wysoka dawka promieniowania.